Hẹp van tim là bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng. Để lại nhiều biến chứng nguy hiểm như: rung tâm nhĩ, suy tim, đột quỵ nếu không được phát hiện sớm. Vậy hẹp van tim là sao? Cách chữa trị thế nào tốt nhất? Mời bạn cùng đọc những thông tin hữu ích dưới đây.
1. Hẹp van tim là sao ?
Hẹp van tim là tình trạng các lá van tim không thể mở ra hoàn toàn trong quá trình lưu thông máu qua van. Bệnh lý van tim xảy ra khi các lá van bị thay đổi, thay vì mảnh và mềm mại như bình thường thì chúng lại bị dày lên, xơ cứng và bám dính vào nhau.
Tùy vào vị trí hẹp thì mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau, van tim 2 lá và van động mạch chủ thường hay bị hẹp nhiều hơn so với van tim 3 lá và van động mạch phổi.
- Hẹp van 2 lá: Làm giảm lượng máu từ tâm thất trái (buồng tim phía trên bên trái) xuống tâm thất trái (buồng tim phía dưới, bên trái).
- Hẹp van động mạch chủ: Làm giảm lượng máu đi từ tâm thất trái vào động mạch chủ đi nuôi cơ thể.
2. Nguyên nhân gây ra hẹp van tim
Để có thể hiểu rõ hơn: hẹp van tim là sao? Bạn cần biết những nguyên nhân gây ra tình trạng hẹp van tim. Sau đây là một số nguyên nhân phổ biến gây hẹp van tim:
- Do liên cầu khuẩn: Đây là biến chứng liên quan đến viêm họng do liên cầu khuẩn – nguyên nhân phổ biến gây hẹp van tim.
- Vôi hoá van: Là trường hợp do quá trình lão hoá kết hợp với rối loạn lipid máu làm tăng nguy cơ lắng đọng canxi ở quanh van tim gây hẹp van tim.
- Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn: Đây là nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng hẹp van tim do dày, dính mép van.
- Các nguyên nhân khác: Một số trường hợp là do bị hẹp van tim bẩm sinh, xạ trị lồng ngực với một số bệnh tự miễn, điển hình như lupus ban đỏ cũng có thể gây hẹp van tim.
3. Các triệu chứng của hẹp van tim
Bệnh lý hẹp van tim thường tiến triển chậm. Trong thời gian đầu khi bị hẹp van tim, có thể bạn sẽ không cảm nhận được bất kỳ sự thay đổi nào vì bệnh thường biểu hiện trong “âm thầm”. Các dấu hiệu hẹp van 2 lá, van động mạch chủ sẽ bộc lộ sớm hơn so với hẹp van 3 lá, van động mạch phổi.
Hẹp van tim là sao? – Biểu hiện qua một số triệu chứng sau đây:
- Hoa mắt, chóng mặt, ngất xỉu
- Ho khan tăng dần, nhất là vào lúc nằm
- Tim đập nhanh, cảm giác hồi hộp, chân tay lạnh
- Đau tức ngực, khó thở và mệt mỏi khi gắng sức.
Các triệu chứng này có thể trầm trọng hơn trong trường hợp bạn mang thai, stress hoặc nhiễm trùng. Nếu như tình trạng hẹp van tim không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể tiến triển nhanh chóng, nặng hơn và suy tim cùng các triệu chứng như:
- Ho ra máu, khó thở khi hoạt động thường ngày, kể cả lúc nghỉ ngơi
- Trướng bụng, phù nề bàn chân hoặc mắt cá chân
- Tăng cân bất thường
- Nhịp tim nhanh, ngất xỉu
4. Hẹp van tim có nguy hiểm không?
Hẹp van tim khiến cho lượng máu chuyển đến không tỷ lệ thuận với lượng máu được lưu thông đi. Điều này gây ra tình trạng ứ đọng máu ở phổi hoặc ở các buồng tim và gây ra các biến chứng nguy hiểm như:
- Suy tim: Tình trạng hẹp van tim khiến tim bị cản trở lưu thông máu, khiến cho tim phải làm việc nhiều hơn để đảm bảo đủ lượng máu đi nuôi cơ thể, theo thời gian dài sẽ gây suy tim.
- Tăng áp lực động mạch phổi: Nếu máu ứ tại phổi sẽ làm tăng áp lực lên thành động mạch phổi.
- Rung tâm nhĩ: Đây là biến chứng cực kỳ nguy hiểm, có thể làm ngừng tim hoặc xuất hiện các cục máu đông. Các cục máu đông này khi di chuyển lên não sẽ gây tắc mạch máu não dẫn tới đột quỵ hoặc có thể rơi vào phổi gây phù phổi cấp, thuyên tắc phổi.
- Tim to: Máu ứ tại các buồng tim sẽ khiến tim giãn rộng ra và to hơn. Điều này làm giảm khả năng bơm máu của tim và tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim.
5. Các phương pháp chữa trị hẹp van tim
Trong những trường hợp mới và hẹp van nhẹ, bạn chỉ cần khám định kỳ và dự phòng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn trước khi thực hiện các thủ thuật gây chảy máu ở cơ thể như nhổ răng, phẫu thuật…
Trường hợp khi bệnh nặng hơn, xuất hiện các biểu hiện nguy hiểm như đau tức ngực, khó thở, rối loạn nhịp tim, sẽ tuỳ vào tình trạng bệnh lý để lựa chọn phương pháp điều trị khác nhau. Bác sĩ sẽ tư vấn bạn sử dụng thuốc hay can thiệp bằng phẫu thuật như nong van, tách van, sửa van hay thay van.
5.1. Giảm triệu chứng bằng cách dùng thuốc
Một số loại thuốc có thể giúp bạn giảm tình trạng hoạt động quá tải cho tim, kiểm soát nhịp tim và giảm các triệu chứng của bệnh, trì hoãn thời gian phải nong van tim hoặc thay van…
Ngoài ra, còn có một số loại thuốc được sử dụng trong bệnh hẹp van như thuốc lợi tiểu, thuốc chống đông máu, thuốc chống loạn nhịp tim và kháng sinh,….
5.2. Áp dụng phẫu thuật can thiệp ngoại khoa
Tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh thực tế của bệnh nhân, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định điều trị nội khoa hoặc can thiệp ngoại khoa khi cần thiết.
Một số can thiệp ngoại khoa được sử dụng để điều trị hẹp van tim như sau:
Nong van bằng bóng qua da
Được áp dụng với một số trường hợp bị hẹp van, với điều kiện van còn tốt, chưa bị vôi hoá. Thủ thuật này sẽ giúp giảm mức độ hẹp cải thiện triệu chứng cũng như chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà không cần thay van.
Phẫu thuật van tim
Áp dụng trong trường hợp van tim bị tổn thương nặng, không thể sửa chữa được và phải thay van tim như:
- Mổ tách van: đây là phương pháp cho kết quả tương tự như nong van, nhưng kỹ thuật phức tạp hơn do đó ít khi được áp dụng.
- Mổ sửa van: Được áp dụng trong trường hợp không thể nong van như van dày và vôi hoá nhiều.
- Mổ thay van: Áp dụng với các trường hợp hẹp van nặng, không thể sửa chữa hay nong van. Tuỳ vào từng độ tuổi hay trường hợp cụ thể khác, bác sĩ sẽ tư vấn người bệnh thay van cơ học hay van sinh học.
6. Phòng tránh hẹp van tim bằng cách nào?
Đối với những người bị hẹp van tim hoặc muốn phòng tránh hẹp van tim, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên điều chỉnh lại lối sống sao cho khoa học hơn:
- Tập thể dục thường xuyên: Giúp máu lưu thông dễ dàng hơn, tránh nguy cơ đông máu, giảm mỡ máu và kiểm soát cân nặng hiệu quả.
- Khám sức khỏe định kỳ: Đây là việc cần thiết không chỉ riêng về sức khỏe tim mạch mà còn nhiều bệnh lý khác. Việc phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn phục hồi nhanh hơn, ngăn chặn tình trạng xấu đi theo thời gian.
- Chế độ ăn uống: Nên giảm ăn mặn, giảm chất béo, tăng rau xanh và các thực phẩm giàu chất xơ hoà tan. Không dùng các chất kích thích gây rối loạn nhịp tim ở người bệnh hẹp van tim.
Hãy tạo cho mình một thói quen sinh hoạt lành mạnh và đảm bảo một chế độ ăn uống khoa học, phù hợp với bản thân nhất để phòng ngừa và điều trị bệnh hẹp van tim nhé. Cảm ơn bạn đã theo dõi!
Nguồn: KhamBenh.net